PAVOISEREN
Op Koningsdag is museumschip Mercuur altijd gepavoiseerd. Pavoiseren is het versieren van het schip voor feestelijke gelegenheden met behulp van seinvlaggen.
De oudst bekende vorm van pavoiseren van een Nederlands schip kennen we uit 1757 van het linieschip Prinses Carolina voor de kust van Malaga.
Dit lijkt totaal niet op de manier waarop we nu pavoiseren. Een van de redenen is dat er toen lang nog niet zoveel seinvlaggen bestonden als nu (72 verschillende).
In het begin van de 17e eeuw is de Nederlandse Vloot systematisch begonnen met 3 seinvlaggen, een rode, een witte en een blauwe. Michiel de Ruyter voerde dat al snel op tot 10 verschillende en ten tijde van de Prinses Carolina waren het er al 20.
In de 19e eeuw neemt het aantal seinvlaggen enorm toe en kreeg men de mogelijkheid om pavoiseerlijnen te maken zoals we het nu zien. Inmiddels heeft ieder land zijn eigen regels op dit gebied; in Nederland begint de lijn met vlaggen op met voorschip zoveel mogelijk met overwegend rode vlaggen, vervolgens komen de witte en achterop de overwegend blauwe vlaggen en wimpels. Er mogen geen seinvlaggen tussen zitten die lijken op natievlaggen. Bijvoorbeeld de letter “T” lijkt op de Franse vlag.
VARIANTEN
In de loop der tijden zijn er verschillende varianten op het pavoiseren te zien geweest. Zo ook aan het einde van de zeilperiode.
Op deze foto uit 1894 zien we Hr.Ms. Adolf van Nassau te Den Helder. Hierop is te zien dat er per mast werd gepavoiseerd over de ra’s èn die ra’s ook nog eens werden bemand als eerbetoon. Dat laatste zal alleen zijn gebeurd bij het passeren van hooggeplaatsten.
VAN TOP VLAGGEN
Tijdens het pavoiseren dient het schip ook ‘van top’ te vlaggen. Dat betekent:
- Achterop de natievlag,
- In top aan de hoofdmast, boven de pavoiseerlijn, een kleine natievlag,
- Voorop een geusvlag.
DE GEUS
De dubbele prinsengeus (Den Briel 1572) mag sinds 1931 enkel door marineschepen worden gevoerd.
De enkele geus of geusje, wordt door jachten e.d. gevoerd. Koopvaardijschepen hebben vaak een kleine maatschappijvlag aan de geusstok hangen.
Op de Mercuur voeren we als geus de stadsvlag. Officieel wordt dat ontraden maar op oude afbeeldingen zie je Vlissingse kaperschepen dat ook doen en aangezien wij over de geschiedenis vertellen als museumschip en ‘vrije Vlissingers’ zijn, doen wij het ook.
