Mijn naam is Werner Hollander en ik heb van december 1980 tot uitdienststelling in 1986? aan boord van de Mercuur gezeten. Een mooie en soms ook spannende tijd. Veel mee gemaakt waar ik achteraf met genoegen op terug kijk. Aan boord kreeg ik al snel de bijnaam Dutchy vanwege mijn achternaam en velen zullen die naam nog wel herkennen. Althans die mensen waar ik mee gevaren heb natuurlijk. Daarna heb ik nog 2 jaar op de nieuwe Mercuur gevaren, in het begin vanuit Vlissingen vanaf de werf en later uiteraard vanuit Den Helder.
1 De Mercuur als schip van de wacht
Het jaartal weet ik niet exact meer, ik vermoed dat het december 1985 was, toen wij als “schip van de wacht” waren aangewezen. Dat was eigenlijk best wel ongebruikelijk omdat de Hr. Ms Mercuur nou niet echt was uitgerust met de tools om anderen te hulp te schieten. Want om snel bij een schip in nood te komen is wel iets meer nodig dan 12 knopen aan topsnelheid….. Ook was er geen bewapening aan boord om bijvoorbeeld andere schepen een waarschuwingsschot voor de boeg te kunnen geven. Maar ik meen dat we waren aangewezen omdat het origineel aangewezen schip (fregat) met spoed ergens anders naar toe moest.
De bemanning zelf was er niet heel blij mee want je bent alleen maar aan het dobberen op de Noordzee, doet geen haven aan en je weekend is naar de Filistijnen. In zo’n setting word je al gauw wat balorig, ondergetekende zeker.
Schoentje zetten
We lagen voor anker voor de kust bij Camperduin en ik had samen met een collega de hondenwacht (0.00 tot 04.00u) en er was s’ nachts niets te doen behalve elke 30 min een kruispeiling maken. Omdat het ook 5 december was die dag bedacht ik die nacht om een aantal mensen “schoentje te laten zetten”. Op dat tijdstip ga je natuurlijk niet overleggen met de schoenzetters dus we hadden uit het slaapverblijf van de manschappen ongeveer 25 schoenen gehaald, van elk paar haalde we 1 schoen weg. Om niet op het verdachten lijstje te komen hadden we van ons zelf natuurlijk ook ’n schoen neergezet. Deze hadden we voor de deur van de kajuit neergezet in de hoop dat Sinterklaas in de gedaante van onze commandant daar wat lekkers in zou doen ;-).
Maar de grap kwam wat onder druk te staan toen het volgende gebeurde: Rond 05.30 u (wij lagen lekker weer te pitten) begon het anker te krabben en werd de commandant met spoed op de brug gevraagd. Toen deze dus half aangekleed uit zijn hut kwam snellen tuimelde hij over de berg schoenen heen waardoor zijn humeur kelderde naar een dieptepunt. Hij had duidelijk geen tijd en zin om de rijm die tegenover zijn hut aan een deurpost was geplakt te lezen. Een deel van de bemanning die gelijk op post moest liep door het donkere slaapverblijf te vloeken omdat er wat schoeisel werd gemist… De helft stond dus met 1 schoen op post wat wel een koddig gezicht was . Om nog maar te zwijgen van de stokers beneden, die hadden al snel één natte sok.
Nadat het anker was opgehaald en wij weer varende waren werd er een onderzoekje ingesteld naar de plegers van dit delict. Tja, dat was geen hogere wiskunde, helaas. Maar gelukkig pakte de commandant het sportief op en stond er wat later op de nog achtergebleven schoenen een tree bier. Het rijm heeft hij na lezing op het prikbord gehangen zodat anderen ook nog even het gerijmde konden mee pakken. En zo hadden we toch nog even het Sinterklaas gevoel. De daders gingen verder vrijuit, die “ ouwe “ had wel humor dus die kon de grap wel waarderen. Wat wel grappig is dat het schoeisel op de foto nogal wisselend is, er was aan boord op zee wat versoepeling wat betreft kleding dus veel bemanning liep met “afwijkend schoeisel”.
2 Bezoek van Prins Claus
Het was aan boord een drukte van belang want Zijne Koninklijke Hoogheid prins Claus zou ons vereren met een bezoek. De Mercuur en een 1 cilinder onderzeeboot waar wij mee aan het oefenen waren in Schotse wateren. En de COZD (Commandant Onderzeedienst) + de prins zouden ook een nachtje blijven slapen. Jullie moeten je voorstellen dat dan de hele boot spik en span moet zijn dus iedereen (manschappen 😉 ) poetst zich een ongeluk. Er heerst dan ook een bepaalde spanning aan boord want je wilt natuurlijk dat er niks mis gaat tijdens het bezoek.
Toen prins Claus mij op de brug aansprak over mijn roerganger vaardigheden zat ik eerst als een appeltje te kijken, maar toen de eerste officier mij duidelijk maakte dat het beleefd is om te antwoorden kwam er gelukkig geluid uit mijn mond. Tja deze persoonlijkheid, want dat was de prins zeker, zo van dichtbij mee maken was best bijzonder.
Op de 2e dag van het bezoek was het mijn taak om prins Claus en de COZD naar de sub toe te brengen met de Zodiac (foto). Samen met een collega voeren wij de heren naar de onderzeeboot. Het voordeel van het type onderzeeboot Zwaardvisklasse was het geleidelijk aflopende dek waardoor je de Zodiac half op de sub kon leggen om de mensen via een geleide touw en een soort touwladder aan boord te kunnen afzetten. Er was die dag echter een sterke deining in de baai en we stuiterde steeds weer op en neer met een hoogte verschil van 3 tot 4 meter. En bij komend nadeel was ook wel dat de prins al redelijk op leeftijd was wat ten koste ging van een bepaalde lenigheid die hier toch wel bij nodig is.. Ondertussen voelde ik van alle kanten verrekijkers op ons gericht of dit wel goed zou gaan…. We hadden al 2 pogingen gedaan en gingen het nu voor de derde keer proberen.
Ik probeerde in de deining te timen dat we precies op een hoge golf bij de ladder zouden zijn met een dot gas. En ja, dat lukte wonderwel. De prins werd gelijk stevig bij capuchon en kraag aan boord getrokken, ik geloof dat zijn voeten niets eens een trede hebben geraakt. Pffff dat ging net goed zeg, je moet er toch niet aan denken dat prins Claus daar in de Schotse wateren kwam te dobberen. De COZD hadden we daarna ook vlotjes op de ladder, die had nog wat sprongkracht zullen we maar zeggen.
Die dagen ging alles gelukkig goed en het gaf best een kick dat de prins op onze bijna oudste bootje van de marine was blijven slapen. Al gebied de eerlijkheid mij wel te zeggen dat de hoofd act van die dagen wel de sub was. Een goed ingespeelde gevechtseenheid maakt nou eenmaal meer indruk dan een A-klasse vaartuig zoals wij dat waren. Maar ik vond het spannend genoeg ☺.
Meer verhalen van oud-opvarenden
Kijk op > Oud-opvarenden